Endometriomalar, rahim iç duvarına benzer tipte bezlerin bulunabildiği iyi huylu, bir yumurtalık kistidir. Bu hastalarda genellikle karın içinin diğer bölgelerinde de endometriozis denen benzer hastalığa ait kanıtlar mevcuttur. Endometriozisin baskın olması nedeniyle endometrioma yumurtalıkları büyüten en sık nedenlerden biridir. Endometriomaların boyutları küçük, 1-5 mm çaplı kistlerden, 5-10 cm çapındaki büyük çok odacıklı kanamalı kistlere kadar değişir.
Bu, eski kanlı sıvıyla dolu olan büyük “çikolata kistleri” genellikle yumurtalık kitlesi ya da yumurtalık kanserinden ayırt edilebilir. Küçük kistlerin duvarı genellikle incedir ve kistik yapının içine olan döngüsel kanamaya bağlı sıklıkla patlama gelişir.
Neden Oluşur ve Kimde Görülür?
Endometriozisin, yumurtalık endometriomalarının öncüsü olduğuna inanılmaktadır. Endometriomalar sıklıkla 20-44 yaşlarındaki kadınlarda görülür. Endometriomalar menopoz sonrası kadınlarda daha az sıklıkta görülür ki bunlar da hormon tedavisi alanlardır.
Nasıl Saptanır?
Overyan endometriozisle ilişkili en sık belirtilar pelvik ağrı, dispa- roni ve infertilitedir. Bu kadınların sadece az biryüzdesinde pelvik muayenede saptanabilen Yumurtalık büyüklüğü vardır. Pelvik muayenede ilişkili inflamasyon ve adhezyonlara sekonder olarak Yumurtalıkler genellikle hassas ve immobildir. Sıklıkla bu Yumurtalıkler etraftaki yapılara sıkıca yapışıktır. Endometrioması olan çoğu kadın abelirtiatiktir. Belirtiatik hastalarda hassas adneksiyal kitleye bağlı endometriozisin tipik belirtiları görülür.
Nasıl Yönetilir?
Laparoskopik uygulama cerrahi tedavinin “altın standartı”dır ve kist çıkartılmadan önce ilaç tedavisine gerek bulunmamaktadır. Birçok merkezde kist çıkartılması kabul edilen cerrahi yöntemdir. Ancak kistin çıkartılması ve yumurtalık dokusunun fonksiyon kaybı arasındaki ilişki hala belirsizdir. Ameliyat sonrası düşük doz doğum kontrol hapı uygulanması cerrahi tedaviden sonra endometriozisin uzun dönemde yeniden oluşmasını belirgin olarak etkilememektedir.
